Kalendarium dziejów Radzynia Podlaskiego

1415 - Wielki Książę Litewski Witold nadaje swemu sekretarzowi Mikołajowi Cebulce tereny nad rzeką Białką w powiecie łukowskim – jest to najstarsza wzmianka o terenach Radzynia.
1430 - Mikołaj Cebulka lokuje wieś Niżną Białkę, zwaną później – Kozimrynkiem.

1456 - 18 czerwca Tomasz Strzempiński herbu Prus (1398 – 1460), biskup krakowski, wystawia dokument fundacyjny parafii w Białce Niżnej czyli Kozimrynku. Tę datę można uważać się za narodziny radzyńskiej parafii Świętej Trójcy.

1465 - 28 października Grot z Ostrowa rozpoczął proces lokacji Miasta.
1468 - 31 marca król Kazimierz Jagiellończyk nadaje Radzyniowi prawa miejskie.

1473 – 4 października król Kazimierz Jagiellończyk przekazuje w dzierżawę Dominikowi Kazanowskiemu miasto Kozirynek i wieś Białą oraz inne miejscowości. Do 1540 r. ziemie przyszłego Radzynia są we władaniu rodu Kazanowskich, którzy na południowym brzegu Białki, wznoszą budowlę mającą charakter średniowiecznej warowni oraz wznoszą drewnianą świątynie pw. Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny w miejscu obecnego kościoła pw. Świętej Trójcy.

1540 – Królowa Bona włość radzyńską przekazuje ją zaufanemu dworzaninowi Mikołajowi Mniszchowi. Dobra radzyńskie przechodzą w ręce rodu Mniszchów, w których władaniu pozostaną do 1659 r.

3 ćw. XVI – 2 poł. XVII oraz 1566-67 - dwukrotna przebudowa warownego zamku starościńskiego, w wyniku której powstaje renesansowa rezydencja typtu palazzo in fortezza.

1614 -41 - budowa murowanego kościoła parafialnego na miejscu drewnianej świątyni pod wezwaniem Zwiastowania NMP. Kościół przyjął wezwanie Świętej Trójcy.
1644 – konsekracja kościoła Trójcy Świętej w Radzyniu.

1680 – Radzyń w wieczną dzierżawę otrzymuje z rąk Jana III Sobieskiego jego sekretarz i przyjaciel Stanisław Antoni Szczuka.

1684 -1709 - rozbudowa i przebudowa pałacu pod kierunkiem Augusta Locciego; budowla przyjmuje formę barokowej rezydencji typu repezentacyjno-obronnego.

1690 - Stanisław Antoni Szczuka otrzymuje od króla Jana III Sobieskiego przywilej lokacyjny dla Nowego Miasta.

1703 - budowa kościoła unickiego w Radzyniu; cerkiew pw. św. Jerzego ufundował Stanisław Antoni Szczuka.

1710 - 19 maja w Warszawie umiera Stanisaw Antoni Szczuka

1733 – w Radzyniu umiera Konstancja z Potockich Szczuczyna, zostaje pochowana w południowej krypcie kościoła Świętej Trójcy.

1735 - majątek radzyński przejmuje Marianna Kątska – jedyna wnuczka Stanisława Antoniego i Konstancji Szczuków

1741 – w Lublinie odbył się ślub Marianny Kątskiej i Eustachego Potockiego. Marianna i Eustachy Potoccy zostali nowymi właścicielami dóbr radzyńskich.

1749 - Jakub Fontana, architekt królewski na zlecenie Eustachego Potockiego, rozpoczyna trwającą 10 lat przebudowę pałacu radzyńskiego.

1752-56 – Johann Chrisostomus Redler wykonuje dekorację rzeźbiarską pałacu.
1767 - 2 lutego w radzyńskiej świątyni Książę Biskup Warmiński Ignacy Krasicki udzielił sakramentu małżeństwa córce Marianny i Eustachego Potockich – Cecylii Urszuli z księciem Hieronimem Januszem Sanguszką.

1768 – 20 lutego w Warszawie zmarła Marianna z Kątskich Potocka, a po 4 dniach - 24 lutego zmarł jej mąż Eustachy Potocki, generał artylerii Wielkiego Księstwa Litewskiego, właściciel dóbr radzyńskich.

1771 – według pierwszego działu majątku, właścicielem Radzynia został najstarszy syn Potockich – Kajetan. W wyniku kolejnych działów właścicielem pałacu został Stanisław Kostka Potocki.

1779 r – w wyniku podziału dóbr po Mariannie i Eustachym Potockich właścicielem Radzynia został ich syn hrabia Jan Nepomucen Eryk Potocki (zm. po 1815 roku)

1780 r. - powstaje podmiejski pałacyk nazywany Gubernią.
1799 – Jan Potocki sprzedał dobra radzyńskie z pałacem za pośrednictwem ks. Stanisława Staszica Annie z Zamojskich Sapieżynie. Za jej rządów przeprowadzon liczne remonty pałacu.

1810 r. - Radzyń, który w wyniku ostatniego rozbioru znalazł sę w zaborze austriackim, staje się stolicą powiatu, w pałacu znajdują siedzibę urzędy.

1817 – 25 września w pałacu radzyńskim odbył się ślub córki Sapieżyny – Anny Zofii z księciem Adamem Jerzym Czartoryskim

1818 – Anna Sapieżyna w pomieszczeniach pałacowych zakłada szkołę elementarną

1823 – dobra radzyńskie przechodzą w ręce Anny Sapieżanki i jej męża Adama Jerzego Czartoryskiego (1770-1861), późniejszego twórcy paryskiego centrum politycznego polskiej emigracji tzw. Hotelu Lambert.

1834 – 30 stycznia w obawie przed konfiskatą majątku za udział w Powstaniu Listopadowym Czartoryscy sprzedają majątek Antonemu Korwin Szlubowskiemu. W rękach Szlubowskich majątek radzyński znajduje się do roku 1944, a pałac – do 1920.

1861 – 20. marca w Radzyniu odbywa się manifestacja religijno-patriotyczna jako echo wydarzeń warszawskich. Na rogatki miasta Radzynia przy ul Międzyrzeckiej procesjonalnie zaniesiono krzyż , przy jego ustawieniu ks. Józef Żebracki wygłosił płomienne kazanie, którego echa doszły do namiestnika Królestwa.

1863 – w nocy z 22 na 23 stycznia dochodzi do walk powstańczych. W Radzyniu stacjonowały silne oddziały rosyjskie. Naczelnikiem powstania w powiecie radzyńskim był Bronisław Deskur. Miasta nie udało się opanować. Przebieg tej historycznej nocy styczniowej opisał Józef Piłsudski. Opowiadanie "Atak na Radzyń"znalazło się w szkolnym podręczniku dla klasy 4. szkoły powszechnej.

1864 - Pałac Potockich zajęli Rosjanie, w sali balowej urządzili sąd polowy, który skazywał schwytanych powstańców na śmierć, zsyłkę, więzienie. Pomieszczenia piwniczne zmieniono na cele więzienne. Dla zastraszenia społeczności miasta urządzano publiczne egzekucje. Pamiątką tych wydarzeń jest m.in. Mogiła Powstańców przy ul. Powstańców Styczniowych, krucyfiks z datą 1863 w kaplicy Pana Jezusa w kościele pw. Świętej Trójcy, na który ks. Żebracki przyjmował przysięgę od powstańców.

1875 –13 maja likwidacja unickiej Diecezji Chełmskiej. Kościoły unickie zostały zamienione na cerkwie prawosławne. Taki sam los spotkał parafię unicką w Radzyniu.

1880-1909 - Józef Buchbinder maluje obrazy do kościoła pw. Świętej Trójcy.

1882 – Rosjanie rozebrali cerkiew unicką znajdującą się przy obecnej ul. Partyzantów, zbudowali prawosławną pw. św. Gregorija na terenie obecnego boiska przy Szkole Podstawowej nr 1.

1920 - 29 maja ostatni właściciele pałacu – Bronisław i Zofia Szlubowscy przekazali Pałac Potockich wraz z najbliższym otoczeniem władzom II Rzeczypospolitej. Sami osiedlają się w pałacyku Gubernia. Dzięki tej darowiźnie w Radzyniu znalazło się miejsce na siedziby urzędów i instytucji miejskich, powiatowych i okręgowych oraz państwowych, co pozwoliło miastu zachować status powiatu.

1920 – 10 sierpnia w czasie wojny polsko-sowieckiej w nocy z 9 na 10 sierpnia, oddziały sowieckie zajęły Radzyń.

1923 -15 stycznia cerkiew prawosławna w Radzyniu została oddana na kościół katolicki, który przyjął wezwanie Najświętszego Serca Jezusowego. Po wojnie świątynia z powodu silnych zniszczeń została rozebrana, z uzyskanego w ten sposób materiału zbudowano plebanię przy kościele Świętej Trójcy. Teren kościoła to obecnie boisko przy Szkole Podstawowej nr 1.

1939 - od 9 do 12 września trwały bombardowania Radzynia przez eskadry niemieckich samolotów. Wskutek bombardowań bombami zapalającymi i burzącymi spłonęło kilkadziesiąt zabudowań gospodarskich i zginęło kilkanaście osób, a wiele zostało rannych.

1944 – w lipcu podczas wycofywania się oddziałów niemieckich z Radzynia zostaje podpalone archiwum znajdujące się w Pałacu Potockich. W wyniku pożaru częściowo spłonęły mury, a całkowicie wnętrza z wyposażeniem i dekoracjami i wyposażenie.

1946 – 31 grudnia połączone oddziały WIN obwodu radzyńskiego i włodawskiego pod dowództwem kpt. Leona Sołtysiaka ps. James i por. Leona Taraszkiewicza ps. Jastrząb uderzyły na komendę UB i MO w Radzyniu. Celem ataku było uwolnienie przetrzymywanych tam więźniów, jednak akcja się nie udała.

1950 – rozpoczyna się odbudowa pałacu, obiekt zostaje oddany do użytku w połowie lat 60.

Lata 70. XX wieku – poddano remontowi elewację pałacu, przeprowadzono prace konserwatorskie rzeźb Redlera, wymieniono pokrycie dachu na blaszane.

Przełom XX i XXI wieku – dalsze prace konserwatorskie: wymiana dachu na miedziany, remont muru oporowego przy bramie wjazdowej na dziedziniec pałacu, odwodnienie fundamentów, renowacja elewacji północnej (od strony parku).

2015 – 2 lipca Pałac Potockich został przekazany na własność Miasta Radzyń Podlaski.